Sommige begaafde personen zijn enorm gevoelig voor de intensiteit - sensaties, emoties, behoeften, gevoelens, waarden - van anderen, maar ook voor de sensorische prikkelingen van hun materiële omgeving. Ze gaan als het ware op in hun omgeving en hebben ook relatief veel tijd nodig om alle prikkelingen (opnieuw) tot een gevoelsmatig geheel te verwerken. En zodoende is hun openheid richting dezelfde omgeving niet zelden een bedreiging voor hun eigen identiteit, hun contourrijk zelfbewustzijn, en hun gevoel van kalmte en relatieve controle. Hoewel zij enorm snel leren, buitengewoon diep associëren, is het dezelfde associatiekracht die hen regelmatig en zeker in sensitieve perioden [...]

Wie regelmatig met begaafde personen contact heeft, valt het doorgaans op dat zij veelal een sterk zelfbewustzijn ervaren en vaak ook uiten. Waar heeft dit zoal mee te maken? In dit artikel vat ik de term zelfbewustzijn ruim op en onderzoeken we verschillende kwalitatieve vormen. Sommige begaafde personen geven aan dat ze zich vanaf jonge leeftijd al ‘anders’ hebben gevoeld. ‘Out of sync’ met leeftijdsgenoten of simpelweg andersdenkend, maar weliswaar sociaal verbonden. Dit anders zijn gaat samen met een verhoogde vorm van zelfbewustzijn. Met een Ik.ben.anders. Dit kan best onzeker voelen. En samengaan met wat we in het Engels self-consciousness noemen, [...]

In de begeleidingspraktijk tref ik regelmatig prachtig sensitieve personen die een rijke binnenwereld kennen. Een binnenwereld die ze zeldzaam gespiegeld zien in de buitenwereld. Misschien noem je hen begaafde, hoogsensitieve, overprikkelbare personen. Filosofen, kunstenaars, creators, gidsen, waardengedreven ondernemers. Het zijn personen die diep nadenken en al even diep voelen over moraliteit, zingeving en wat het betekent mens te zijn. Daarover bezigen zij talrijke existentiële vragen en wenden zij ongebruikelijk rijke metaforen aan voor hun begripsvorming. Het zijn personen die véél voelen, maar niet per se intense emoties bewust beleven, uíten. Er gaat veel in hen om, al hoeft dat niet te [...]

Intensiteit wordt geregeld genoemd als uitingsvorm van begaafdheid. Een specifiek voorbeeld hiervan is intense concentratie. Voorheen bezigde ik regelmatig de overtuiging dat ik me niet zo goed kon concentreren. Ik was snel afgeleid en sprong van onderwerp naar bezigheid naar gesprek, hak-op-de-tak. Niet zelden leidde dit er ook toe dat ik een projectidee niet ten uitvoer bracht, zo verzuchtte ik ontmoedigd. Gaandeweg leerde ik dat het heen-en-weer bewegen tussen bezigheden ook creativiteit faciliteert. Op een eclectische manier verbind je zodoende onderwerpen die op het eerste oog niets met elkaar van doen hebben. Bovendien houdt creativiteit ook vaak in dat we vanalles [...]

Niets tegenstaand open. Je kent jezelf niet anders. Je mist een filter, een rem, afweer, afstand: omdat je met gevoel kijkt naar de wereld om je heen. Hoewel het je perceptie enigszins vertroebelt, vergroot het je fijngevoeligheid in het kwadraat. Je weet ook niet zeker of je daadwerkelijk iets ‘mist’. Je hunkert wel eens ongefilterd naar die filter, maar dat smachten lijkt toch intenser dan een enkelvoudig missen. Onwelwillende gedachten, stroeve emoties, te subtiele gevoelens om woord aan te geven, om in daden om te zetten. De omgeving absorbeert je, je zuigt je omgeving op. Je leeft binnenstebuiten, bent een extraverte [...]

Intense mensen groeien rap. Medemensen, omgevingen, beroepen, locaties… groeien niet per se even hard, even behoeftig met hen mee. Je kunt als intens mens wel eventjes de groei “on hold” zetten, maar al gauw stoom je alsnog door. De wereld lonkt, thema's fascineren, vraagtekens volgen denkbeelden op. Hoe geven we bedding aan de groeispurt, hoe honoreren we tegelijkertijd verbondenheid? Groei impliceert verandering, verandering schudt stress in je los. Dat is fysiek misschien spannend en rusteloos, maar ook op andere levensgebieden een potentiële uitdaging. Wanneer je in de diepte van je Zijnsbeleving een groeinood voelt broeien, voorzie je wellicht ook het beëindigen [...]

Ben je van jongs af aan opvallend gedreven? En heb je al vroeg geleerd dat "je best doen" van vooraanstaand belang is? Neem je meestal de leiding in handen, vind je "moeite doen" een onnodig te benadrukken prioriteit, heb je dagelijks een functioneringsgesprek met jezelf? Is Leven gelijknamig aan Streven? Soms is moeiteloos-zijn nog het moeilijkste. Onze cultuur prijst prestaties. Ook als het zesjes zijn, regeert het cijfer boven de ervaring. Bovendien: we leren elkaar kennen middels heldenverhalen. Helden die doen, denken, durven. Zo'n verhaal kent een ontwikkeling. En elke ontwikkeling draait om conflicten. Conflicten zijn allesbehalve moeiteloos. Zelfs op een feestje [...]

De intense mens herkent persoonlijke ervaringen, en specifieke levensfases of perioden van diens ontwikkeling, wellicht in woorden en typeringen als “gedrevenheid”, “ongeleid projectiel”, “energiek”, “gepassioneerd”, “ongeremd”, “koppig”, “aangedaan” of “fel”. Meer of minder sociaal gewenste kalmte is niet het eerste waar doorgaans aan gedacht wordt bij “intensiteit” in cognitieve, sociale of emotionele zin. Wat mij echter opvalt in de praktijk – professioneel als coach, persoonlijk als meer of minder intens mens, als partner, vriendin, dochter, mens-bewonderaar en observator.... – is dat intense mensen vaak gedurende hun persoonlijke ontwikkeling een opvallende, soms indrukwekkende en vaak verstillende, intense kalmte laten zien. Niet altijd [...]

Een tijd geleden had ik een vrij heftige emotionele botsing met een vriend die ik intens liefheb. Daarover was ik boos en verdrietig, maar daar wist ik geen raad mee. Er ontstond verwarring. De eerste paar dagen daarna vermeed ik dan ook de dagelijkse meditatie. Het leek me het meest verschrikkelijke om te doen. Stilzitten en ervaren. Toen ik mezelf voorstelde om daadwerkelijk te gaan mediteren, verkrampte ik. Toen mijn vriend vroeg of ik mee ging mediteren, voelde ik de neiging om boos op hem te worden. Wat een belachelijk idee, het onmogelijke, ik ervoer het als een aanval. Zag hij dan niet dat meditatie [...]

Angst maskeert zichzelf dikwijls. Voor zover ik inschatten kan, ervaren we allemaal weleens angst in meer of mindere mate. Soms is de angst zeer zichtbaar. We spreken rap, bijten onze nagels, zeggen afspraken af, laten berichten onbeantwoord of klappen dicht bij interesse in ons menszijn. Vaak toont de angst zich achter gesloten ogen, zich in je dromen tonend. Verbloemde angst spreekt weleens in buikpijntaal, in huidklachten of schokkerige bewegingen. Niet zelden haperen onze beslissingen ook, overstuurt je levenskompas of vragen we veelvuldig advies aan anderen over zaken die werkelijk ons innerlijke, intieme en subjectieve leven betreffen. Anderen schreeuwen de angst als [...]