Op 22 november zijn in Nederland de Tweede Kamerverkiezingen. Wat zeggen de verschillende politieke partijen over hoogbegaafdheid en passend onderwijs? Wij brachten het in kaart. Bekijk daarnaast ook ons overzicht over thuiszitters.

De politieke partijen zijn in willekeurige volgorde weergegeven.

VVD

Voorstel Onze reactie
Volwaardig onderwijs voor hoogbegaafde leerlingen:

  • Elke school een plusklas
  • Elke regio voltijds hoogbegaafdenonderwijs
  • Landelijke handreiking plusklassen
 Wij zijn blij met de specifieke aandacht voor begaafdheid in dit programma. Te veel is nu nog afhankelijk van willekeur en van het aanbod in je regio, wat leidt tot reistijd en reiskosten.
Leerlingen niet tussen wal en schip:

  • Samenwerkingsverbanden kunnen school verplichten passend onderwijs te bieden
  • Digitale school voor kinderen die niet fysiek naar school kunnen
 Vraag die we hierbij wel hebben: SWV’s hebben nu al de verplichting passend onderwijs te realiseren. Gaat VVD ingrijpen in die vrijheid hoe SWV’s dat vormgeven?

PvdA/GroenLinks

Voorstel Onze reactie
Latere selectie:

  • Brede brugklassen
  • Gedifferentieerd lesgeven is vereiste
  • Terecht stelt PvdA/GL dat gedifferentieerd lesgeven een vereiste is voor latere selectie.
  • Onze zorg is dat wél de brede brugklas, niet de differentiatie er zal komen. Voor hoogbegaafde leerlingen wordt dan de situatie van de basisschool verlengd: nóg langer niet de uitdaging krijgen die bij je past, wat leidt tot afnemende motivatie, afnemend welbevinden, er niet bij horen, of uitvallen.
Passend onderwijs:

  • Ondersteuning landelijk vastleggen
  • In lerarenopleiding voorbereiden op specifieke ondersteuning
  • Thuiszitters helpen op terugweg naar school
  • Positief dat PvdA/GL voorstellen om ondersteuning vast te leggen. Dan weten ouders waar zij recht op hebben en scholen wat van hen verwacht wordt. Traject norm basisondersteuning belooft echter niet veel goeds.
  • Onder die aandacht voor ondersteuningsbehoefte in de lerarenopleiding hoort o.i. óók verplichte aandacht over hoogbegaafdheid. Hoe moeten leraren anders signaleren en passend onderwijs aanbieden zonder kennis over deze doelgroep?
  • Positief dat er aandacht is voor thuiszitters. Onder de thuiszitters zitten veel hoogbegaafden. Wat ons betreft is belangrijk dat goed naar de onderwijsbehoeften en -omstandigheden van het kind worden gekeken. Pas dan wordt fysiek, fulltime naar school gaan weer mogelijk. Maar corona heeft ons geleerd dat les krijgen ook thuis kan als dat nodig is. Het is niet alles of niets.

D66

Voorstel Onze reactie
  • We stimuleren brede, meerjarige brugklassen en 10-14-scholen. Voor kinderen waarbij het wel duidelijk is, moet het mogelijk blijven om een gerichter leerpad te volgen.
  • Ze moeten wel in contact blijven met leeftijdsgenoten.
  • Brede brugklassen vergen veel differentiatie. Anders wordt voor hoogbegaafde leerlingen de situatie van de basisschool verlengd: nóg langer niet de uitdaging krijgen die bij je past, wat leidt tot afnemende motivatie, afnemend welbevinden, er niet bij horen, of uitvallen.
  • In het contact met leeftijdsgenoten zit de aanname dat dat automatisch leidt tot begrip over en weer. Dat is niet zo. Over begaafdheid is bekend dat het ontbreken van contact met ‘peers’, leidt tot onzekerheid, laag zelfbeeld, en zelfs depressie.
Van passend naar inclusief onderwijs: leraren toerusten op inclusief onderwijs in de lerarenopleiding. D66 noemt begaafdheid niet, maar om hoogbegaafde kinderen te signaleren en begeleiden, moet wat ons betreft begaafdheid een verplicht onderdeel worden van lerarenopleidingen.
D66 wil goede samenwerking tussen scholen, gemeenten, ouders en jeugdhulp. Dit juichen we zeer toe. Het zijn nu nog te veel gescheiden werelden waardoor veel tijd opgaat aan ‘wie is waarvoor verantwoordelijk’ en ‘wie betaalt’.
Te veel kinderen zitten onnodig thuis. Thuiszitters zitten thuis omdat het echt niet ging en zijn wat ons betreft dus het bewijs dat koste wat kost streven naar passend of inclusief onderwijs, een te hoge prijs heeft. Onze overtuiging is dat niemand dat lichtzinnig beslist en het dus zeker niet ‘onnodig’ is.
Gelijke kansen vragen een ongelijke aanpak. Scholen met meer leerlingen met leerachterstanden ontvangen een hogere bekostiging. Zeer eens dat gelijke kansen een ongelijke aanpak vragen. Dat geldt echter niet alleen voor achterstanden, begaafde leerlingen wijken evenveel af van het gemiddelde en hebben een andere onderwijsbehoefte.

SP

Voorstel Onze reactie
Passend onderwijs:

  • Op de schop, behoefte van het kind centraal
  • Leerrecht, elk kind een plek
  • Geen specifieke aandacht voor begaafdheid.
  • We juichen het toe dat de behoefte van elk kind centraal staat. Dat is nu ook de bedoeling van passend onderwijs, dus ons is nog niet duidelijk wat de SP daarin wil veranderen.
  • Ook leerrecht klinkt positief. Wel betekent leren niet dat dat koste wat kost fulltime op school hoeft te gebeuren.
Pleiten voor kansengelijkheid
  • Geen link met begaafdheid gelegd door SP.
  • Maar ook bij begaafdheid speelt kansengelijkheid. IQ-onderzoek, reistijd, reiskosten betalen ouders vaak zelf. Daarmee heeft een begaafd kind uit lagere inkomens minder kans om tot bloei te komen.

BBB

Voorstel Onze reactie
Beter passend onderwijs voor leerlingen met een ontwikkelingsachterstand Helaas koppelt BBB passend onderwijs aan onderwijsachterstanden. Ook begaafde leerlingen kunnen dermate veel afwijken van het gemiddelde, dat het reguliere onderwijs simpelweg niet past.

ChristenUnie

Voorstel Onze reactie
Kansengelijkheid: investeren voor gelijke kansen
  • CU stelt dat de talenten van elk kind tot bloei moeten kunnen komen. Helaas koppelt de CU investeren in kansengelijkheid aan investeren in het onderwijsachterstandenbeleid.
  • Oók bij begaafde kinderen speelt kansengelijkheid. IQ-onderzoek, reistijd, reiskosten, begeleiding betalen ouders vaak zelf. Daarmee heeft een begaafd kind uit lagere inkomens minder kans om tot bloei te komen.
Schoolverzuim/thuiszitters:

  • Terugdringen ‘thuiszitters’ door samenwerking tussen onderwijs, en jeugdzorg te verbeteren (reboundvoorzieningen).
  • Tijdelijk een combinatie van digitaal onderwijs op afstand en fysiek onderwijs te volgen, als opstap naar de terugkeer
  • Positief dat CU aandacht heeft voor de samenwerking tussen zorg en onderwijs en specifiek voor reboundvoorzieningen. Wij zien dat daar veel winst is te behalen.
  • Ook de combinatie van digitaal en fysiek onderwijs juichen we toe. Waarbij ook volledig digitaal een mogelijkheid zou moeten zijn. Volgens ons is het nu nog te veel ‘alles op school’ of ‘geen onderwijs’. Fijn dat CU de middenweg zoekt.
Ondersteuning dubbel-bijzondere leerlingen: In het primair onderwijs komt een landsdekkend passend onderwijsaanbod voor (hoog)begaafden met een extra ondersteuningsbehoefte vanwege bijvoorbeeld een dubbele indicatie (zoals autisme of ADHD) om schooluitval in deze groep te voorkomen en terug te dringen. Er wordt geïnvesteerd in meer wetenschappelijke kennis over onderwijs voor deze doelgroep. Het is mooi dat er meer aandacht komt voor deze specifieke groep leerlingen, zij hebben vaak toch andere ondersteuning nodig. Goed ook dat de ChristenUnie geld wil vrijmaken voor wetenschappelijk onderzoek op dit vlak. Punt van aandacht is wel dat schooluitval onder hoogbegaafde leerlingen in zijn algemeenheid hoog is en dat voor alle hoogbegaafde leerlingen landelijk dekkend passend onderwijsaanbod moet komen.

CDA

Voorstel Onze reactie
Gelijke kansen in het onderwijs: o.a. brede brugklassen Brede brugklassen vergen voor begaafde leerlingen vergaande differentiatie. Anders krijgen begaafde leerlingen nog langer les onder hun niveau en kan hun motivatie verloren gaan.

Volt

Voorstel Onze reactie
Gelijke kansen
  • Geen link met begaafdheid gelegd door Volt.
  • Maar ook bij begaafdheid speelt kansengelijkheid. IQ-onderzoek, reistijd, reiskosten betalen ouders vaak zelf. Daarmee heeft een begaafd kind uit lagere inkomens minder kans om tot bloei te komen.

Forum voor Democratie

Voorstel Onze reactie
Passend Onderwijs begrenzen; meer investeren in Speciaal Onderwijs. Kinderen met lichamelijke of mentale beperkingen moeten niet gedwongen in een gewone klas blijven zitten. Forum voor Democratie pleit voor begrenzen van speciaal onderwijs en investeren in speciaal onderwijs. Door hierbij te verwijzen naar kinderen met beperkingen, is niet duidelijk wat dit zou betekenen voor begaafde kinderen, en of voltijdshoogbegaafdenonderwijs ook een vorm van speciaal onderwijs is.

Partij voor de Dieren

Voorstel Onze reactie
Kansengelijkheid in relatie tot portemonnee ouders, en bijvoorbeeld bijlesbureaus
  • Geen link met begaafdheid gelegd door PvdD.
  • Maar ook bij begaafdheid speelt kansengelijkheid. IQ-onderzoek, reistijd, reiskosten betalen ouders vaak zelf. Daarmee heeft een begaafd kind uit lagere inkomens minder kans om tot bloei te komen.
Brede brugklassen en pas na twee tot drie jaar klassen in te delen in specifieke onderwijsrichtingen Brede brugklassen vergen veel differentiatie. Anders wordt voor hoogbegaafde leerlingen de situatie van de basisschool verlengd: nóg langer niet de uitdaging krijgen die bij je past, wat leidt tot afnemende motivatie, afnemend welbevinden, er niet bij horen, of uitvallen.
Passend onderwijs:

  • Kinderen krijgen leerrecht, inclusief het recht op maatwerk.
  • Meer geïnvesteerd in passend onderwijs. Meer handen in de klas, kleinere klassen, meer expertise op scholen, meer aandacht voor individuele leerlingen.
  • Omslag van systemen waarin alle kinderen hetzelfde tempo volgen, naar kindgericht onderwijs waarin persoonlijke ontwikkeling en eigen tempo vooropstaan.
 Partij voor de Dieren noemt begaafdheid hier niet, maar leerlingen met kenmerken van begaafdheid hebben zeker baat bij maatwerk, bij meer expertise in de school en bij het kunnen leren in eigen tempo.
De Partij voor de Dieren is faliekant tegen de bezuinigingen die voortvloeiden uit de invoering van het passend onderwijs. Zowel het regulier als het speciaal onderwijs kampen met de gevolgen en kinderen dreigen de extra begeleiding kwijt te raken die voor hen zo broodnodig is om onderwijs te kunnen volgen. Natuurlijk moeten kinderen die extra aandacht nodig hebben, die extra aandacht ook krijgen. Ook programma’s en speciaal onderwijs voor hoogbegaafde kinderen moeten worden ondersteund. Het is fijn dat de erkenning voor passend onderwijs aan hoogbegaafde leerlingen er is bij Partij voor de Dieren. We zijn benieuwd naar de praktische uitwerking hiervan.
Zorgteams op scholen zijn voldoende groot en beschikken over de juiste expertise en middelen om de (veelheid aan) onderwerpen aan te kunnen die komen kijken bij onderwijs op maat. Denk aan zorg, basiskennis en vroegsignalering op het gebied van leerontwikkelingen, beperkingen en uitzonderlijke intelligentie. Vroegsignalering is belangrijk om direct maatwerk te kunnen bieden aan een leerling. We zijn blij dat Partij voor de Dieren benoemt dat elke school op dit vlak over voldoende expertise en middelen moet kunnen beschikken, zodat elke school kan (vroeg)signaleren.

JA21

Voorstel Onze reactie
Niets over begaafdheid of passend onderwijs N.v.t.

Nieuw Sociaal Contract

Voorstel Onze reactie
Meer plekken voor speciaal onderwijs voor leerlingen, ook voor hoogbegaafde leerlingen We zijn blij dat NSC aandacht vraagt voor voldoende onderwijsplekken voor begaafde leerlingen.
Geen nieuwe potjes of subsidieregelingen, alleen structurele financiering Voor een eenmalige impuls kán een subsidie een bijdrage leveren. Maar we zijn het zeer met NSC eens dat structurele verbetering gepaard moet gaan met structureel geld.
Onder- of overadvisering tegengaan door goed onderbouwd schooladvies
Passend onderwijs leidt te vaak tot overbelasting van leraar en tot thuiszittende leerlingen. Schoolbesturen moeten voldoende middelen krijgen om te zorgen voor preventieve jeugdhulp op school Hier zijn we het zeer mee eens. Leerkrachten hebben niet altijd de kennis en expertise om passend onderwijs mogelijk te maken. Ook zijn de schotten tussen zorg en onderwijs te rigide wat maakt dat ouders tussen wal en schip vallen, en veel zelf moeten regelen of betalen.

DENK

Voorstel Onze reactie
Kansengelijkheid als speerpunt:

  • Meer investeren in onderwijs
  • Investeren in achterstanden
  • Maatregelen om onderadvisering tegen te gaan
  • Minister voor Kansengelijkheid
  • Brede brugklassen en beperken vroege selectie
  • Geen link met begaafdheid gelegd door DENK.
  • Maar ook bij begaafdheid speelt kansengelijkheid. IQ-onderzoek, reistijd, reiskosten betalen ouders vaak zelf. En het is bewezen dat leerlingen met een migratieachtergrond minder snel gesignaleerd worden. Daarmee hebben die begaafde kinderen minder kans om tot bloei te komen.
  • Brede brugklassen vergen veel differentiatie. Anders wordt voor hoogbegaafde leerlingen de situatie van de basisschool verlengd: nóg langer niet de uitdaging krijgen die bij je past, wat leidt tot afnemende motivatie, afnemend welbevinden, er niet bij horen, of uitvallen.

Bij1

Voorstel Onze reactie
Kansengelijkheid:

  • Onderadvisering tegengaan
  • Bevorderen bredere klassen met verschillende schoolsoorten
  • Geen link met begaafdheid gelegd door BIJ1.
  • Maar ook bij begaafdheid speelt kansengelijkheid. IQ-onderzoek, reistijd, reiskosten betalen ouders vaak zelf. En het is bewezen dat leerlingen met een migratieachtergrond minder snel gesignaleerd worden. Daarmee heeft een begaafde kind met een migratieachtergrond minder kans om tot bloei te komen.
  • Brede brugklassen vergen veel differentiatie. Anders wordt voor hoogbegaafde leerlingen de situatie van de basisschool verlengd: nóg langer niet de uitdaging krijgen die bij je past, wat leidt tot afnemende motivatie, afnemend welbevinden, er niet bij horen, of uitvallen.

SGP

Voorstel Onze reactie
Passend onderwijs:

  • Meer financiële ondersteuning voor (bij)scholing van leerkrachten voor beter passend onderwijs.
  • Meer ruimte voor passend onderwijs door minder aandacht te besteden aan thema’s als diversiteit en inclusie.
  • Hier kunnen wij ons in vinden. Wanneer leerkrachten beter toegerust zijn, wordt het makkelijker om goed passend onderwijs te geven. Naast betere financiële ondersteuning zal er ook wel meer moeten gebeuren, zoals leerkrachten stimuleren om bijscholing te volgen en hier ruimte voor bieden binnen de nu al hoge werkdruk.
  • Wij kunnen ons niet vinden in het standpunt om meer ruimte te bieden door minder aandacht te besteden aan thema’s als diversiteit en inclusie. Wanneer we neurodiversiteit en daarmee ook hoogbegaafdheid normaliseren door er júist meer aandacht aan te besteden, wordt het helderder dat deze doelgroep passend onderwijs nodig heeft. Daarnaast komt er meer begrip, ook bij kinderen onderling, voor de verschillen en waarom het ene kind wat anders nodig heeft dan het andere. Wij willen dat hoogbegaafde kinderen er óók bijhoren en zien graag een meer begripvolle samenleving.

Werkgroep Onderwijs

Wij steunen jou. Steun jij ons ook?

NU DONEREN

© Stichting Hoogbegaafd!