Bijna niemand heeft er problemen mee om hoogbegaafden openlijk irritant te noemen, en ze te pas en te keur bijnamen te geven. Vele hoogbegaafde kinderen en tieners worden op school gepest en buitengesloten. Dit gebeurt op volwassen leeftijd op de werkvloer en op latere leeftijd in verpleegtehuizen meestal nog. Meisjes passen zich aan en verliezen daarmee hun zelfbeeld, jongens sluiten zich af en krijgen vervolgens het verwijt dat ze sociaal onhandig zijn.

Scholen voor voltijds hoogbegaafdenonderwijs selecteren aan de poort, in veruit de meeste gevallen, op een harmonieus profiel zonder leerproblemen of beperkingen. Deze scholen vragen vaak een hoog schoolgeld en zijn in vele regio’s simpelweg niet aanwezig. Kinderen uit een minder draagkrachtig gezin, met een beperking, of met een asynchrone ontwikkeling vallen daar, net als bij de meeste plusklassen, buiten de boot.

Plusklassen: een dagdeel per week onderwijs op niveau, vaak ook gebruikt om de schade ontstaan door constant beneden eigen niveau te moeten werken op te lossen. Deze zijn ook niet op alle lagere scholen aanwezig. Je bent niet deeltijd hoogbegaafd, waarom krijg je dan wel deeltijd les op passend niveau?

De reguliere GGZ en jGGZ hebben in de regel gebrekkige kennis van hoogbegaafdheid en hoogsensitiviteit en zijn, met oog op hoogbegaafdheid, vaak schuldig aan DSM misdiagnoses. Ze zijn, uitzonderingen daargelaten, dan ook niet de meest geschikte behandelaars van hoogbegaafden met een specifieke hulpvraag of met een grote behoefte aan ondersteuning. Dit levert onnodig leed op en heeft veelal niet noodzakelijke extra schade tot gevolg. De kosten: je zult inmiddels niet meer verbaasd staan, maar die zijn in de meeste gemeenten en via zorgverzekeraars volledig voor de ouders van de hoogbegaafde kinderen of de hoogbegaafde zelf.

Discriminatie is het ongelijk behandelen, achterstellen of uitsluiten van mensen op basis van (persoonlijke) kenmerken. Er kan bijvoorbeeld onderscheid worden gemaakt op afkomst, sekse, huidskleur, seksuele voorkeur, leeftijd, religie, handicap of chronische ziekte. Discriminatie is niet het maken van onderscheid, maar van verboden of onredelijk onderscheid.

Er zijn twee vormen van onderscheid:

  • Direct onderscheid: als iemand vanwege persoonlijke kenmerken of eigenschappen anders wordt behandeld. Dit is altijd verboden, tenzij de wet een uitzondering maakt.
  • Indirect onderscheid: als een neutrale bepaling, regel of handelswijze specifieke gevolgen heeft voor een groep mensen met één of meerdere van de in de gelijke behandelingswetgeving genoemde kenmerken of eigenschappen. Dit is in beginsel verboden, tenzij er een objectieve rechtvaardiging voor is.

De stap richting oplossingen voor de groep hoogbegaafden, die zo’n 2-5% van de Nederlandse bevolking beslaat: aanpassing van de Grondwet. Zodat discriminatie op basis van cognitief vermogen niet is toegestaan in ons land.

Ben jij zelf hoogbegaafd, werk je met hoogbegaafden en ervaar jij discriminatie op één of meerdere vlakken? Meld dit. Individuele casussen worden niet aangenomen, maar bij meerdere meldingen moet onderzoek worden gedaan.

© Tekst Laura | Redactie Alice K. Burridge van Green Writing | Redactie Alice K. Burridge van Green Writing | Beeld via Unsplash | Stichting Hoogbegaafd!