Vorige week belde een mama me op. Ze gaf aan dat haar hoogbegaafde zoon zich echt niet goed in zijn vel voelt. Het lijkt of hij nergens zin in heeft, hij past zich constant aan aan anderen, helpt waar hij maar kan en dringt zich nooit op. Wanneer het hem allemaal teveel wordt, vliegt hij vervolgens uit, waar hij later weer veel spijt van heeft.
“Hij is al op gesprek geweest bij tal van psychologen en hij heeft een sociaal vaardigheidstraining gevolgd. Maar niets lijkt hem te helpen. Hij blijft vechten met zichzelf.”
Mag je wel de verantwoordelijkheid bij je kind leggen?
De mama gaf aan dat ook zij hier enorm van afziet. Ze zou hem graag zien openbloeien, zien opkomen voor zijn mening of gewoon zichzelf zien zijn. Want het is zo’n pracht van een jongen.
Hierop bood ik aan om eens met hem te praten. Snel antwoordde ze:
“Ja maar, Adi, ik ben de enige die hem kent. Aan anderen laat hij zich niet zien. Die kennen hem niet. Er is zelfs nog nooit een leerkracht geweest, die hem zag zoals hij echt is. Ze lijken het steeds over iemand anders te hebben. Hij schermt zich zo af, hij laat anderen echt niet toe. Het is ne moeilijke op dat vlak.”
Hier sloeg mijn hart even een slagje over, want dit hoor ik niet graag. Wanneer ik deze zin ontleed, voel ik dat de verantwoordelijkheid bij een kind van 8 jaar wordt gelegd. Hij schermt zich af, waardoor de anderen hem niet mogen leren kennen. Maar klopt dit wel? Mag je wel de verantwoordelijkheid bij hem leggen?
Voor mij is het antwoord duidelijk negatief. Deze jongen zoekt constant nabijheid van anderen door zich aan te passen, te helpen, … Hij wringt zich in 101 bochten om toch maar te voldoen aan de eisen die gesteld worden. Kan je hier dan zeggen dat hij verantwoordelijk is en dat hij zich afschermt?
Ik draai graag de vraag om:
Hoe komt het dat hij dit mooie talent van zelfregulatie zo moet inzetten zodat hij er zelf ongelukkig van wordt?
Doen de anderen wel genoeg hun best om hem te leren kennen?
De verantwoordelijkheid ligt bij alle volwassenen die zijn pad reeds zijn gekruist
Voor mij ligt de verantwoordelijkheid bij alle volwassenen die zijn pad reeds zijn gekruist. Hebben zij al ooit de moeite genomen om deze jongen echt te leren kennen? Zoeken ze naar zijn echte interesses? Naar zijn talenten? Kijken ze voorbij de buitenkant van hoogbegaafdheid?
Vaak is het antwoord negatief. Hoogbegaafde kinderen beseffen dit. Ze hebben als het ware antennes op hun hoofd die voelen wie ze tegenover zich hebben. Wat wil deze persoon van hen? Zeggen de woorden hetzelfde als die lach? Zijn ze wel echt?
Bij hoogbegaafde kinderen merk je dan dat ze zich deze vragen stellen en dit ondoordringbaar masker opzetten. Ze weten niet meer hoe het voelt om zichzelf te zijn en kunnen het dus ook niet meer laten zien.
Hoe zie je als volwassene het hoogbegaafde kind in eigenheid?
En daarin schuilt de magie tot het doordringen tot een kind. Hoe kom jij als volwassene over en welke oprechte interesse stel jij in deze jongen?
Deze toets van authenticiteit is bij hoogbegaafde kinderen enorm sterk. In de interactie heb je een aantal criteria waar je moet aan voldoen. Anders zal het nooit klikken en laten ze zich nooit zien.
- Doe zoals je echt bent met je grote en kleine kantjes.
- Benoem wat je zie, maar hou je oordeel voor jezelf.
- Heb vertrouwen in hen en blijf dit hebben (want ze gaan je testen).
- Ben oprecht geïnteresseerd in hen.
Als je dit doet, mag je met hen alle kanten van de wereld zien. Krijg je een glimp van wie ze echt ze zijn. En vooral geef jij hen de kans om open te bloeien.
Voor wie wil weten hoe het verder met de jongen afliep
Gisteren zag ik hem voor het eerst. Hij was geweldig, had humor en zat barstensvol talenten. Hij zocht en zocht om mij beter te leren kennen. Hij deed zoveel moeite zodat hij schrok dat ik hem vragen stelde. Hij mocht best wel weten wie ik was, waarom ik zo graag met kinderen bezig ben, wat ik ’s avonds doe als ik thuis ben, …. Maar ik wilde net zoveel van hem weten, ik wilde weten waar hij vrolijk van werd, waar hij van droomde, wat hij belangrijk vond, …. Ik wilde deze jongen zien en laten openbloeien.
De sessie eindigde met de woorden:
“Tot volgende week, Adi. Het was fijn.”
