Een tijdje terug reageerde er iemand op een van mijn columns met een opmerking in de trant van:
Hoogbegaafden creëren zèlf de vooroordelen over hoogbegaafdheid.
Uiteraard gaf dat stof tot nadenken. Toch kwam ik tot conclusie dat deze uitspraak niet echt eerlijk is. Het was interessant dat de uitspraak werd gedaan door een hoogbegaafdencoach, waaruit ik opmaak dat er hoogbegaafden zijn die bepaalde vooroordelen als drukkend ervaren. En dat terwijl ze zelf voelen of zeggen niet te voldoen aan ‘dat beeld’, of zichzelf verkeerde dingen toeschrijven wat betreft hun zelfbeeld. Mooier is waarschijnlijk nog dat betreffende coach er dus met een ware ‘open mind’ in staat en zelf niet gehinderd wordt door de typische vooroordelen. Dat is fijn en passend.
Echter… wat ik daar evenzo uit opmaak, is dat we dus zelf niet mogen spreken over de problematiek die hoogbegaafdheid met zich mee kán brengen, want dan roepen we het over onszelf af? Ik ben niet begonnen met die vooroordelen, noch verzin ik die zelf. Waarom zou ik onheil over mezelf uitspreken? Is dat dan ergens te vergelijken met het idee dat omdat ik een kort rokje draag, ik erom vraag om aangerand te worden? Of omdat ik een bepaald uiterlijk heb, vraag ik erom om gediscrimineerd te worden? En hoogbegaafde kinderen dan, vragen die er zelf om? De zaken die ik al eerder heb beschreven zijn veelvoorkomende praktijk- en ervaringsvoorbeelden, bijvoorbeeld over zogenaamd alwetend of arrogant zijn.
Aan de ene kant vond ik dat er in de conversatie rondom die opmerking van de coach geen groei of kans op verandering werd meegenomen. Vroeger was ik bijvoorbeeld enorm perfectionistisch, maar ondertussen een heel stuk minder. Oftewel: ik heb er wat van los kunnen laten. Dus het vooroordeel dat alle hoogbegaafden altijd zeer perfectionistisch zijn klopt niet altijd.
Maar aan de andere kant, eerlijkheidshalve en na wat zelfreflectie, realiseerde ik me dat óók ik het schijnbaar (onbewust) toch nog steeds nodig acht om mezelf te moeten bewijzen en wil voldoen aan bijvoorbeeld het vooroordeel
Hoogbegaafden snappen toch álles?
of
hoogbegaafden geven toch geen foute antwoorden?
of
Alle hoogbegaafden hebben toch de universiteit gedaan?
Een passend antwoord op die laatste vraag wordt overigens al gegeven in de presentatie ‘Waarom behalen zoveel hoogbegaafden geen diploma?’.
Zoals ik al vaker geschreven heb: geen enkele hoogbegaafde is gelijk. Ik probeer altijd alles van meerdere kanten te belichten. Toch ontkom ik er niet aan om hier en daar wat te generaliseren in mijn columns, om de simpele reden dat ik mijn artikelen graag kort en bondig houd en er dus niet allerlei uitzonderingen in mee kan nemen (waar ik me terdege van bewust ben). Daarnaast zal “het gros” van de hoogbegaafden zichzelf of zijn kind er waarschijnlijk wel in herkennen, zelfs al is het misschien maar gedeeltelijk.
Ironie ten top…
They told me I was different. Best compliment ever.
Alicia, heel fraai en verhelderend verwoord!