Hoogbegaafde volwassenen
E-magazine voor hoogbegaafde en uitzonderlijk hoogbegaafde volwassenen
Persoonlijke reflecties op het belang van een IQ-test en omarmen van je hoogbegaafdheid
LONGREAD Het antwoord op de vragen: 'is het belangrijk om weten of ik hoogbegaafd ben?' en 'is een IQ-test noodzakelijk?' is niet zomaar met 'ja' of 'nee' te beantwoorden. Vele randfactoren spelen daarin een rol. Ik zal proberen een antwoord te formuleren vanuit persoonlijke ervaring, vanuit de ervaring met mijn kinderen, en vanuit de ervaringen met de hoogbegaafde volwassenen die ik begeleid heb tussen 2018 en 2023. Wanneer hoogbegaafde volwassenen onveilig gehecht zijn opgegroeid De volwassenen die ik begeleid heb in mijn voormalige praktijk, waren vaak 'onveilig gehecht'. In eenvoudig Nederlands: volwassenen die een moeizame relatie met hun ouders hebben/hadden. [...]
Hoogbegaafdheid en uitzonderlijke hoogbegaafdheid in het verbindende perspectief van universele menselijke basisbehoeften en neurodiversiteit
LONGREAD In de toenemende aandacht voor hoogbegaafdheid, onder meer zichtbaar in onderwijsinitiatieven, media, wetenschap en belangenorganisaties, is er ook steeds meer aandacht voor uitzonderlijke hoogbegaafdheid. Als (uitzonderlijk) hoogbegaafde is het fijn om stukken van mezelf waar ik meestal weinig aansluiting op vind in anderen te herkennen en daarmee steeds vollediger in samenhang te begrijpen, zodat ook deze stukken steeds beter kunnen bijdragen aan het leven dat geleefd wil worden. Bijvoorbeeld alles zelf creëren, helderwetendheid, heldervoelendheid en gevoeligheid voor onvriendelijkheid op een laag die soms nauwelijks te verwoorden of alleen indirect waarneembaar is: vergelijk een kind dat huilend de klas uit [...]
Uitzonderlijke hoogbegaafdheid, onbegrip en het zicht op eigen kracht en unieke talenten
LONGREAD Dit stuk vestigt de aandacht op uitzonderlijke hoogbegaafdheid en het creëren van inzicht in en begrip voor waarom juist uitzonderlijk hoogbegaafden zoveel meer dan andere hoogbegaafden niet gezien of begrepen worden. Zij vormen een minderheid binnen een minderheid. Daarom kunnen juist zij zoveel eenzaamheid ervaren. Dit stuk beschrijft in algemene zin de mismatch met de omgeving, waardoor die vaak leidt tot het buiten de groep vallen en waarom dat eenzaamheid met zich meebrengt. Ik laat zien hoe uitzonderlijk hoogbegaafden zeer evident verschillen met hun omgeving vanuit hun zijn in communicatie en gedrag, en hoe er meer wederzijds begrip zou [...]
De kracht van anders denken
We zijn allemaal anders geboren, anders opgevoed en gevormd door onze persoonlijke ervaringen. Informatieverwerking, kenmerken van een individu, alsook diens manier van zelfregulatie wordt bepaald door neurodiversiteit: de neurologische variëteit tussen mensen. Neurodivergente en neurotypische individuen Soms werd/wordt het ‘atypische’ onnodig gelabeld als een stoornis of ‘abnormaal’. Dat terwijl het atypische eigenlijk gewoon het ‘minder begrepene’ is. In de jaren ’90 introduceerde sociologe Judy Singer de termen ‘neurodivers’ en ‘neurodivergent’. Dit als een alternatief voor tekortkomende woorden, zoals ‘stoornis’. De term ‘neurodivergent’ impliceert namelijk een afwijking (divergentie) van het typische neurologische functioneren, zonder daarbij afbreuk te doen aan de kwaliteiten [...]
Hypersensitief of sensorisch intelligent?
Ieders perceptie van prikkels is uniek, maar we kunnen toch wel stellen dat hoogbegaafden een best diepgaande en rijk geschakeerde gevoelsbeleving hebben. Prikkelperceptie Niet enkel hebben personen met scherp afgestelde voelsprieten een meer intense stimulus ervaring dan een gemiddeld persoon. Ze weten vaak ook goed wanneer een sensorische stimulus afwijkt van een voor hen reeds gekende stimulus. Dit scherpzinnige waarnemen wordt vaak als sensorische overgevoeligheid beschouwd, maar misschien moeten we het soms wel sensorische intelligentie noemen? Prikkelgevoeligheid en -verwerking bij hoogbegaafden Prikkels kunnen emotioneel, auditief, visueel, tactiel, vestibulair, proprioceptief, interoceptief, olfactorisch (met betrekking tot geur) of/en gustatief (met betrekking tot [...]
Ik voel me dom, als hoogbegaafde
Ik heb me vaak dom gevoeld. Regelmatig begreep ik wat anderen heel vanzelfsprekend vonden niet. Daarom vond ik het in eerste instantie ook maar lastig om te ontdekken dat ik hoogbegaafd ben; toen de 'diagnose' viel, vlogen alle situaties waarin ik niet met een adequaat antwoord op de proppen kwam in mijn hoofd al voorbij. Later ontdekte ik dat de dingen die voor een ander logisch en eenvoudig zijn, voor mij enorm complex kunnen lijken – en op het moment dat ik de situatie doorzie, mijn eigen inzicht vleugels krijgt. Terwijl ik dit schrijf, zit ik in de laatste fase [...]
Begaafdheid: van IQ-test tot holistische benadering
Het niveau van begaafdheid wordt tot de dag van vandaag nog steeds bepaald door IQ-testen. Langzaam maar zeker neemt echter een meer holistische benadering het voortouw. Verschillende definitie modellen van hoogbegaafdheid Voor hoogbegaafdheid bestaan verschillende definitie-modellen. Zo bestaan er ontwikkelingsmodellen, bijvoorbeeld het multifactorenmodel van Heller dat educatieve noden voor talentontwikkeling in rekening brengt. Twee eerdere modellen, van Renzulli en Mönks, worden samengebracht met de theorie van meervoudige intelligentie (Gardner). Het model van Kieboom maakt dan weer een onderscheid tussen een cognitief luik en een 'zijnsluik', waarin het kenmerk sensitiviteit wordt opgenomen. Het andere luik, het denkluik, bestaat uit de kenmerken [...]
Hoogbegaafden en hun denken
Hoogbegaafden kunnen complexe connecties tussen verschillende vormen van informatie leggen en denken vaak na over hun eigen denken. Ze doen dus vaak aan (zelf)reflectie en trainen daarmee hun metacognitieve vaardigheden. Meta-denken Metacognitie of meta-denken is het bewustzijn van en de bewuste omgang met diens eigen gedachten, talenten en leerprocessen. Deze vorm van analyse, zelfbewustzijn en zelfregulatie is belangrijk om (leer)problemen op te lossen en moeilijke taken uit te voeren. Arborescent denken Begaafde mensen denken snel en associatief. Hun denken kent een boomachtige structuur vol vertakkingen (linken). Hierdoor kan het soms lijken alsof ze van de hak op de tak springen, [...]
Hoogbegaafden als zebra’s
Voor hoogbegaafden wordt weleens de term zebra’s gebruikt. Vooral voor de sensorisch intelligente, multi-getalenteerde out-of-the-box denkers met een arborescente denkstructuur (snel associatief denken). Ze blinken uit in vele domeinen en met hun streepjesmasker zijn ze zeker niet onopvallend binnen hun omgeving. Lees maar eens tussen de lijntjes door. Zebra’s blinken uit op meerdere vlakken ‘Je kan niet in alles goed zijn.’ Dat hoor je mensen wel eens zeggen. Klopt, maar je kan wel op vele vlakken begaafd zijn. Dit multi-getalenteerd zijn, wordt beschouwd als een kenmerk van de zebra’s. Heb je een growth mindset en geloof je in de aanhoudende [...]
Hoogbegaafd en (niet) sociaal? Hoogbegaafdheid en vriendschappen
Als er één ding is dat ons al heel jong aangeleerd wordt, dan zijn het wel 'sociale vaardigheden/omgangsvormen'. Die basis is op zich goed; dat je leert dat je hallo moet zeggen als je ergens binnenkomt, aardig en netjes behoort te zijn naar andere mensen toe, dankjewel zeggen en dat je niet mag liegen bijvoorbeeld. Dus, zeker als kind, volg je de regels en ga je mee naar verjaardagen, bruiloften en andere sociale evenementen, want 'zo hoort het nu eenmaal'. Maar die ongeschreven regels, ook dingen zoals 'troosten' of 'loyaliteit' bijvoorbeeld, kunnen best lastig zijn voor sommigen, zeker voor personen [...]
Hoogbegaafdheid: een andere, kleurrijke en intensere manier van zijn en beleven
Voor hoogbegaafden, en feitelijk voor ieder individu, is het belangrijk dat zij zich bewust zijn van zichzelf en dat zij hun identiteit en (al) wat erbij hoort mogen ervaren en beleven. Het is in de relatie tot hun omgeving waar hoogbegaafden vaak een mismatch ervaren die kan leiden tot identiteitsontwikkeling problematiek. Over deze problematiek en andere zaken heb ik geschreven in twee voorgaande artikelen, getiteld Geef hoogbegaafden hun eigen onderwijs en Nut en noodzaak van hoogbegaafdenonderwijs In dit blog ga ik in op de positieve kanten van hoogbegaafd zijn. Het is naast het hoge IQ (130+) een andere en intensere [...]
De vlammendover
Wat is het absoluut fantastisch om ergens enthousiast over te zijn. Je hebt iets bedacht, of gelezen, of gezien, of gehoord en gevoeld en beleefd. Er moeten toch meer mensen zijn die dit interessante gespreksvoer vinden? Dit onderwerp, dat inzicht, die sensatie, dat is toch iets om te delen? De intensiteit borrelt op, je ogen fonkelen alleen al bij de gedachte aan wat je zo meteen kunt vertellen. Je entourage zal jou steunen, je bekrachtigen, enthousiasmeren, vragen stellen! Het vuur dat binnenin je brandt kan een ware vlammenzee worden, aangewakkerd door de wind van oneindig veel enthousiaste juichkreten rondom je, [...]
