Hoogbegaafde kinderen
E-magazine over hoogbegaafde en uitzonderlijk hoogbegaafde kinderen en jongeren
De kracht van anders denken
We zijn allemaal anders geboren, anders opgevoed en gevormd door onze persoonlijke ervaringen. Informatieverwerking, kenmerken van een individu, alsook diens manier van zelfregulatie wordt bepaald door neurodiversiteit: de neurologische variĂ«teit tussen mensen. Neurodivergente en neurotypische individuen Soms werd/wordt het âatypischeâ onnodig gelabeld als een stoornis of âabnormaalâ. Dat terwijl het atypische eigenlijk gewoon het âminder begrepeneâ is. In de jaren â90 introduceerde sociologe Judy Singer de termen âneurodiversâ en âneurodivergentâ. Dit als een alternatief voor tekortkomende woorden, zoals âstoornisâ. De term âneurodivergentâ impliceert namelijk een afwijking (divergentie) van het typische neurologische functioneren, zonder daarbij afbreuk te doen aan de kwaliteiten [...]
Hypersensitief of sensorisch intelligent?
Ieders perceptie van prikkels is uniek, maar we kunnen toch wel stellen dat hoogbegaafden een best diepgaande en rijk geschakeerde gevoelsbeleving hebben. Prikkelperceptie Niet enkel hebben personen met scherp afgestelde voelsprieten een meer intense stimulus ervaring dan een gemiddeld persoon. Ze weten vaak ook goed wanneer een sensorische stimulus afwijkt van een voor hen reeds gekende stimulus. Dit scherpzinnige waarnemen wordt vaak als sensorische overgevoeligheid beschouwd, maar misschien moeten we het soms wel sensorische intelligentie noemen? Prikkelgevoeligheid en -verwerking bij hoogbegaafden Prikkels kunnen emotioneel, auditief, visueel, tactiel, vestibulair, proprioceptief, interoceptief, olfactorisch (met betrekking tot geur) of/en gustatief (met betrekking tot [...]
Begaafdheid: van IQ-test tot holistische benadering
Het niveau van begaafdheid wordt tot de dag van vandaag nog steeds bepaald door IQ-testen. Langzaam maar zeker neemt echter een meer holistische benadering het voortouw. Verschillende definitie modellen van hoogbegaafdheid Voor hoogbegaafdheid bestaan verschillende definitie-modellen. Zo bestaan er ontwikkelingsmodellen, bijvoorbeeld het multifactorenmodel van Heller dat educatieve noden voor talentontwikkeling in rekening brengt. Twee eerdere modellen, van Renzulli en Mönks, worden samengebracht met de theorie van meervoudige intelligentie (Gardner). Het model van Kieboom maakt dan weer een onderscheid tussen een cognitief luik en een 'zijnsluik', waarin het kenmerk sensitiviteit wordt opgenomen. Het andere luik, het denkluik, bestaat uit de kenmerken [...]
Hoogbegaafden en hun denken
Hoogbegaafden kunnen complexe connecties tussen verschillende vormen van informatie leggen en denken vaak na over hun eigen denken. Ze doen dus vaak aan (zelf)reflectie en trainen daarmee hun metacognitieve vaardigheden. Meta-denken Metacognitie of meta-denken is het bewustzijn van en de bewuste omgang met diens eigen gedachten, talenten en leerprocessen. Deze vorm van analyse, zelfbewustzijn en zelfregulatie is belangrijk om (leer)problemen op te lossen en moeilijke taken uit te voeren. Arborescent denken Begaafde mensen denken snel en associatief. Hun denken kent een boomachtige structuur vol vertakkingen (linken). Hierdoor kan het soms lijken alsof ze van de hak op de tak springen, [...]
Hoogbegaafden als zebra’s
Voor hoogbegaafden wordt weleens de term zebraâs gebruikt. Vooral voor de sensorisch intelligente, multi-getalenteerde out-of-the-box denkers met een arborescente denkstructuur (snel associatief denken). Ze blinken uit in vele domeinen en met hun streepjesmasker zijn ze zeker niet onopvallend binnen hun omgeving. Lees maar eens tussen de lijntjes door. Zebraâs blinken uit op meerdere vlakken âJe kan niet in alles goed zijn.â Dat hoor je mensen wel eens zeggen. Klopt, maar je kan wel op vele vlakken begaafd zijn. Dit multi-getalenteerd zijn, wordt beschouwd als een kenmerk van de zebraâs. Heb je een growth mindset en geloof je in de aanhoudende [...]
Hoogbegaafd en (niet) sociaal? Hoogbegaafdheid en vriendschappen
Als er Ă©Ă©n ding is dat ons al heel jong aangeleerd wordt, dan zijn het wel 'sociale vaardigheden/omgangsvormen'. Die basis is op zich goed; dat je leert dat je hallo moet zeggen als je ergens binnenkomt, aardig en netjes behoort te zijn naar andere mensen toe, dankjewel zeggen en dat je niet mag liegen bijvoorbeeld. Dus, zeker als kind, volg je de regels en ga je mee naar verjaardagen, bruiloften en andere sociale evenementen, want 'zo hoort het nu eenmaal'. Maar die ongeschreven regels, ook dingen zoals 'troosten' of 'loyaliteit' bijvoorbeeld, kunnen best lastig zijn voor sommigen, zeker voor personen [...]
Hoogbegaafdheid: een andere, kleurrijke en intensere manier van zijn en beleven
Voor hoogbegaafden, en feitelijk voor ieder individu, is het belangrijk dat zij zich bewust zijn van zichzelf en dat zij hun identiteit en (al) wat erbij hoort mogen ervaren en beleven. Het is in de relatie tot hun omgeving waar hoogbegaafden vaak een mismatch ervaren die kan leiden tot identiteitsontwikkeling problematiek. Over deze problematiek en andere zaken heb ik geschreven in twee voorgaande artikelen, getiteld Geef hoogbegaafden hun eigen onderwijs en Nut en noodzaak van hoogbegaafdenonderwijs In dit blog ga ik in op de positieve kanten van hoogbegaafd zijn. Het is naast het hoge IQ (130+) een andere en intensere [...]
Een meisje van diepte
Zij is een meisje van diepte Ze eet prikkels, proeft fijnzinnig en herkauwt waar ze van houdt Als je haar met jĂłuw prikkels volstouwt wordt ze moe, trekt ze zich terug, zie je ziekte Zij is een meisje van lange, stille blikken die zich op het meest onrustige kindje richten Als je haar met moeten aanjaagt is zij diegene die intens vertraagt Ze is een meisje van rietstengels in haar gezicht, schootzitten tot zitplek aan toe en aubergine als mooie kleurnuance Met een onbekende op straat zal ze gul sjansen maar laat haar niet te lang op een oneigenlijk ritme [...]
In beweging met je brein
Buiten bewegen heeft een grote meerwaarde voor de ontwikkeling van alle kinderen. Desondanks brengen de meeste kinderen praktisch de hele schooldag binnen Ă©n zittend door (Rohaan, 2021). Ook zijn ze na schooltijd steeds minder en korter buiten. Bijna de helft van de basisschoolkinderen voldoet niet aan de beweegrichtlijn van de Gezondheidsraad. En dat geldt helaas ook voor hoogbegaafde kinderen. âBuiten spelen. Nieuwe dingen ontdekken. Telkens weer uitgedaagd worden Ă©n moeite moeten doen om iets nieuws te leren. Dat zijn de perfecte ingrediĂ«nten voor de ontwikkeling van het kinderbrein!â, vertelt de bekende neurowetenschapper Erik Scherder tijdens een webinar over buiten spelen. [...]
Nut en noodzaak van hoogbegaafdenonderwijs
âVoor de identiteitsontwikkeling van hoogbegaafden is het belangrijk dat ze deel uitmaken van een reguliere klas.â Het is een veelgehoorde misvatting die voor veel hoogbegaafden grote consequenties met zich meebrengt. Dit met levenslange gevolgen voor hun identiteitsontwikkeling en psychisch welzijn. De reden dat het huidige onderwijs niet past bij hoogbegaafden, is dat het vooral afgestemd is op het gemiddelde kind. Hoogbegaafde kinderen lijden vooral in dit onderwijssysteem en voelen zich tekortgedaan omdat het onderwijs niet in hun leerhonger, de sociale en emotionele behoeften voorziet. Zij worden onvoldoende aangesproken op hun niveau en hebben geen ontwikkelingsgelijken en gelijkgestemden om zich aan [...]
Hoogbegaafdheid niet (h)erkend in de hulpverlening
LONGREAD Zelfs mijn psycholoog snapt het niet. Regelmatig zijn hoogbegaafden de molen van hulpverlening al deels of geheel door geweest. Ze hebben verschillende vormen van therapie gehad, verschillende hulpverleners, ze hebben medicijnen geslikt of ze zijn thuisgekomen met een label dat later soms ook weer weerlegd is. Soms zijn ze zelfs uitbehandeld verklaard terwijl ze in hun beleving eigenlijk nog niet eens begonnen zijn met passende hulp. Wat gaat hier mis? Een voorbeeld uit de praktijk Een hoogbegaafd meisje van 13 met een verleden van een eetstoornis, zelfmutilatie d.m.v. snijden, depressie en suĂŻcidale gedachten: waar en waarom is dit meisje [...]
Geef hoogbegaafden hun eigen onderwijs
Jonge hoogbegaafden lopen vast in het huidige onderwijssysteem. Niet alle hoogbegaafden behalen hun middelbareschooldiploma. Vervolgens behalen lang niet alle hoogbegaafden een universitair diploma. Deze bijzondere groep leerlingen en studenten heeft ander onderwijs en een ander systeem nodig dat meer aansluit bij hun behoeften en mogelijkheden. Hoogbegaafde kinderen die opgroeien in een omgeving waar men niet met hoogbegaafdheid bekend is, groeien tegen de verdrukking in op. Ze begrijpen hun omgeving niet en vooral zichzelf niet. Dat maakt dat ze zich vaak afgewezen voelen en ook daadwerkelijk afgewezen worden, vaak buiten de groep vallen en zich eenzaam voelen. Omdat ook hoogbegaafde kinderen [...]
