In het onderwijs is er tegenwoordig veel aandacht voor studenten met leerstoornissen, maar is die aandacht er ook voor de noden en motivatie van hoogbegaafde leerlingen? Verwachten hoogbegaafden op school meer dan dat zij krijgen? Ontbreken effectieve copingmethoden, dan kunnen zij gedemotiveerd geraken en psychische, gedrags- of andere problemen vertonen. De honger naar intellectuele en creatieve uitdagingen maakt hoogbegaafden bovendien gevoelig voor de ontwikkeling van een bore-out.
Onderstimulatie van de hoogbegaafde
In het klaslokaal zie je vaak dat hoogbegaafden het moeilijk hebben om hun aandacht bij een taak te houden. Dit is waarschijnlijk gerelateerd aan verveling, het curriculum, een mismatch in leerwijze of andere omgevingsfactoren. Meestal zijn ze snel weg met de leerstof en oefeningen en moeten ze ook een tijdje wachten tot hun klasgenootjes zijn bijgebeend – vooral wanneer ze zich in een heterogene groep bevinden. Vaak bevinden de hoogbegaafde leerlingen zich in een situatie die plaatsvindt onder hun niveau van academische prestatie. De niet-uitdagende omgeving of opdracht of een traag functionerende klas is een negatieve stimulus voor deze leerlingen. Het zorgt wel eens voor gedrag dat niet taakgebonden is, vaak als poging tot zelfvermaak.
Kenmerken van hoogbegaafden
Vaak zijn getalenteerde en begaafde mensen energetisch, enthousiast, intens en ambitieus, voorzien van een levendige verbeelding, morele sensitiviteit en emotionele kwetsbaarheid.
Michael Piechowski, PhD
Deze persoonlijkheidskenmerken zijn niet vervat in een klassieke intelligentietest. In een reguliere klas kunnen typerende kenmerken van een hoogbegaafde ook wel eens leiden tot conflicten. Verandert de leerkracht van onderwerp, net wanneer het topic erg boeiend is, is dit vaak een uitdaging voor hoogbegaafden. Daarenboven vinden ze routinetaken niet stimulerend. Ze kunnen bovendien overmatig kritisch zijn en hun oneensheid met anderen uiten. Door hun sensitiviteit, groot rechtvaardigheidsgevoel en ‘ander’ gedrag, worden ze ook wel eens incorrect bestempeld met het label ‘ADD/ADHD’ of ‘emotioneel overgevoelig’. Dat opvallend reageren op stimuli is echter een vrij bekende eigenschap van hoogbegaafden. (Denk aan de overexcitabilities beschreven door Kazimierz Dabrowski.) Educatie over deze groep leerlingen is dus noodzakelijk.
Geef een reactie