“… throughout my life, my two greatest assets have been my mental stability and being, like, really smart. … I think that would qualify not as smart, but genius … and a very stable genius at that!”

De bovenstaande revelatie komt van een paar tweets van Donald Trump over zichzelf. Het is niet de eerste keer dat hij zichzelf beschrijft als een zeer intelligent supergenie, misschien wel de hoogst begaafde persoon die er is. Wie had dat gedacht!

Ik niet. Ik ken die man niet persoonlijk, maar je kan intelligentie zeker aan de buitenkant herkennen, in het taalgebruik, de oogopslag, de zelfspot. Er zijn heel veel tekenen die tot op zekere hoogte de intelligentie van een persoon verraden. Trump weet zijn intelligentie heel goed te verbergen.

Maar dit terzijde. Wat hier belangrijk is, is hoe je jouw wel degelijk aanwezige hoogbegaafdheid aan de buitenwereld kenbaar maakt zonder op een Trump te gaan lijken. Als je simpelweg op een feestje gaat verklaren dat je hoogbegaafd bent, sta je heel snel in je eentje een biertje te drinken. Dat kan op zich wel fijn zijn, maar het is niet altijd de bedoeling.

De term ‘hoogbegaafd’ helpt niet. Het klinkt erg opschepperig om dat over jezelf te zeggen, of over je kinderen. Opscheppers, daar houden we hier niet van. Hoogsensitief is ook zo’n woord dat negatieve reacties oproept: het klinkt als aanstellerig en als aandachttrekkerij. Het zal ook zeker vaak worden misbruikt, zeker als het een modewoord wordt. Zo ben ik bijvoorbeeld in de laatste jaren ook zó veel mensen tegengekomen die bipolair waren, dat ik heel erg van geluk mag spreken dat ik dat zelf dan net niet ben. Vaak is dat dus inderdaad onzin.

Maar jij bent dus wel hoogbegaafd, en dan is het wel degelijk heel belangrijk om, in elk geval aan je directe omgeving en voor jou belangrijke en invloedrijke mensen, uit te kunnen leggen wat jou als hoogbegaafde anders maakt en wat dat voor jou betekent. Jouw anders zijn heeft een belangrijke invloed op hoe je het leven ervaart en wat jouw rol is in de samenleving, en wordt heel vaak niet begrepen, ook niet door hoogbegaafden zelf. Bij familie en vrienden, die jou hopelijk goed kennen en waar je de tijd zal krijgen dit te bespreken, zal dit misschien nog wel lukken (en zij zullen misschien ook juist niet verrast zijn). Maar hoe praat je hierover op werk, of bijvoorbeeld een Arbodokter waar je in een half uur moet zien uit te leggen waarom het ineens allemaal zo moeilijk gaat? Als je er voor jezelf achter bent gekomen dat jouw hoogbegaafdheid daar een belangrijke rol in speelt, wat zeg je dan tegen mensen die daar niet veel van weten? “Ik kan niet meer functioneren omdat ik hoogbegaafd ben”? Je schaamt je dood.

Best ingewikkeld dus. Elke situatie en relatie is anders. Jij, beste lezer, communiceert anders dan ik dat zou doen, en je kan heel veel verschillende soorten reacties verwachten van je omgeving. Je kan natuurlijk, net als Trump, het van de daken gaan schreeuwen: “Mensen, kijk naar mij, een hoogbegaafde!” Je zal, net als Trump, niet worden geloofd.

Mijn persoonlijke strategie is om vooral met een gevoel van humor en zelfspot hierover te praten, om te laten zien dat je nog steeds een heel gewoon en bijzonder aardig persoon bent, en dat de serieuzere kant meer in de privésfeer blijft. Je wil niet dat je hoogbegaafdheid een ‘ding’ wordt, althans niet op feestjes. Maar hopelijk heb je mede door jouw hoogbegaafdheid, jouw unieke talent, wel dingen gedaan en bereikt waar je zeker trots op mag zijn. Wees dan vooral trots!

Ik hoor en lees veel hoogbegaafden die hier moeite mee hebben, wat dus heel begrijpelijk is. Het kan lastig zijn om hoogbegaafd te zijn. Het is zeker goed om dit met elkaar te bespreken, in een groep waar het wel begrepen wordt, zodat we elkaar hiermee kunnen helpen. Wie heeft er tips, anekdotes, successen en valkuilen te delen? Ik ben benieuwd.

© Tekst Martin van Elmpt van Ze Leve Hoog | Redactie Alice K. Burridge van Green Writing | Beeld Corrie Grupstra van Byldwurk | Stichting Hoogbegaafd!