Mij bekruipt het gevoel dat ik geen tijd te verliezen heb. Na 10 jaar schipperen tussen mijn kennis als verpleegkundige en het mantelzorgen voor mijn 86-jarige hoogbegaafde en hoogsensitieve moeder, ben ik, hoogbegaafde en hoogsensitieve dochter, sinds krap twee weken ontslagen uit mijn voor haar noodzakelijke en voor mij onvermijdelijke rol van haar spreekbuis. De professionals van het reguliere verpleeghuis laten mij subtiel weten dat mijn taak genoeg is geweest. Dat ik ‘mag loslaten’…
Dat is voor mij een confronterende boodschap: loslaten, wát eigenlijk? Na haar diagnose twee jaar geleden van vasculaire dementie stopte mijn altijd klagende moeder namelijk abrupt met confabuleren en compenseren, en werd zij een tot dan toe onvoorstelbaar toegankelijk en lief persoon.
Ik voel verlies: ik ben opgevoed door een moeder die om haar eigen pijn heen draaide. Zij was daardoor vóór haar diagnose een vrouw die klaagde, die boos was als iemand ‘het in het hoofd haalde om…’, die vond dat ‘niemand echt belangstelling had…’, die feitelijk niet wist waar zij zelf behoefte aan had, die niet deed aan zelfreflectie. Ik heb de zorg om haar heen tegen de klippen op georganiseerd, om haar maar niet meer te hoeven horen klagen.
Nu kan ik dat niet meer doen. Nu moet ik ‘loslaten’. Nu moet ik aanvaarden dat ik haar behoeften niet meer voor haar kan verwoorden. Nu zal haar verongelijkte persoonlijkheid weer vaker gezien worden.
Vanochtend werd ik wakker met een vast voornemen: wees er als de kippen bij om je zelfkennis uit te bouwen en te weten waar je behoeften liggen om je goed te voelen. Oefen je in het uitdrukken van die behoeften, zodat jij dat ook kunt als je niet meer alles zelf in de hand hebt. Ik heb mijn moeder in de door mij georganiseerde thuissituatie lang kunnen ontzien, haar kunnen ‘vertalen’ naar de (professionele) omgeving, haar kunnen behoeden voor al te veel eenzaamheid, haar heel vaak het voordeel van de sociale twijfel gegeven. Nu zit ze zonder die buffer en is ze nog net zo eenzaam.
Je kent jezelf het beste, dus kén jezelf dan ook snel het beste.